For lek og nerd

IVAR AASEN SYMRA

Kulturhistorie

Forfattar: Terje Aarset (red)

Forlag: Fagbokforlaget

275 sider

Meldt av Kjetil Tandstad

kjetil.tandstad@online.no

For lek og nerd

Treng du eit gåve til eit kulturmenneske av den typen som har alt? Vi foreslår skrift nummer 197 frå Landslaget for Norskundervisning.

 I Språkåret vi er inne i, markerer vi blant anna at det er 150 år sidan Ivar Aasens Symra vart gitt ut. Gammal skulelærdommen seier at Ivar Aasens dikting var først og fremst for å prøve ut nynorsken. Diktaren Aasen har ofte kome i skuggen for språkforskaren. Men i Symra. Tvo Tylfter med Visor og Rim gav han oss  ikkje berre godt språk.  Vi fekk også litteratur av høg klasse.

Mange av dikta i Symra skulle bli folkekjære songar som raskt blei ein viktig del av vår nasjonale arv. I Samlinga inneheld ikkje  berre  ”Gamle Norig (nørdst i Grendom)” og ”Nordmannen” (Millom Bakkar og Berg), men også  ”Dei gamle Fjelli” og ”Gamle Grendi”. Samlinga er ein songskatt som gir oss  moderne skjermtroll både songlyst og nasjonal klump i halsen.

Terje Aarset ved Høgskulen i Volda har vore redaktør for ei praktutgåva av ei nyutgiving av Symra anno 2013. Han har fått Fagbokforlaget til å slå stort på: Boka er i stort format og 275 sider. Dikta er vakkert presenterte og illustrasjonane utsøkte. Bonusmaterialet som følgjer med er eventyrleg både for lek og nerd. Her er dei ulike tonar som har vore brukte, og med notar og kommentarar. Her finn vi også Reidar Djupedals artikkel om denne skilsetjande diktsamlinga i norsk historie. Og du får meir: Solide bibliografiar, diskografiar og biografiar med kommentarar og eit fargerikt bildetilfang som spenner frå  gammal bokdesign og gamle fotografi til kunstverk av samtidige og seinare biletkunstnarar.

Detaljnivået er høgt og deler av stoffet er ikkje sengelektyre. Men det meste er interessant, også for  andre enn fagfolk: Eit kapitel handlar om livet til den gåverike kulturberaren Jakob N. Kobberstad frå Nordfjord som det knapt er skrive noko samla om før. Han var mannen som Ivar Aasen valde til å lage notane til Symra – eit klokt val, med tanke på suksessen som songane fekk i ettertid.