Gratis snørr og bartar

 

”Vi går Operaen den eine dagen og ser Paradise Hotell den andre. Det gammaldagse skiljet mellom høgkultur og lågkultur i ferd med å bli borte. Er det ikkje herleg?”, spør ein kommentator og synest det er befriande at vi ikkje lenger treng å velje mellom snørr og bartar. No kan vi seie ja takk til begge deler.

Slanke-reality. Kultursnobb kan du sjølv vere!  Når NRK  pludrar med eigne medarbeidarar i alle sine tre kanalar, har vi ikkje noko anna å gjere enn å røme ut  i den heilkommersielle urskogen. Vi prøver først TV2, der det er sport eller talkshow. Så  zappar vi vidare inn  i den heilkommersielle urskogen med hysteriske programleiarar og blir overfallen av truande reklameinnslag frå alle kantar. Vi svingar fjernkontrollen som ein machete og høgg oss fram mellom pinlege sjukdommar, bisarre sex-skadar og kjolar som seier ja før vi endar måpande i ein grafisk slanke-reality. Vi merker oss at urskogen er tettare enn før. No er det ikkje nasjonale institusjonar som Synnøve Finden, Gilde og Vossafår som bestemmer menyen lenger, men ein flora av bettingselskap som legg ut åte for å  få potensielle spelavhengige på kroken.

Så langt har vi her i landet prøvd å gjerde inne vår potensielle spelegalskap ved hjelp av Norsk Tipping, som i tillegg til å støtte sport og kultur også skal hindre svake sjeler å spele seg frå gard og grunn. Dei som no lokkar oss med kortspel på nettet og ødsling med peng, sit i  utlandet og gjer som dei vil.  Bettingselskap omset årleg for bortimot 3000 kroner per levande nordmann - gammal eller ung, meiner Lotteritilsynet. Gambling på nett er moro og spenning for mange. For andre blir det tragedie og  personleg ruin.

Casino. Eitt av dei store og mest synlege av desse selskapa er Betsson-gruppa, som driv både casino, bingo, poker og odds-tipping på nettet. Kjendisane Tone Damli og John Arne Riise har selt sine barnefødslar og giftarmål til dei med hud og hår. Kjetil Rekdal saug seg også fast i bettingselskapet ei stund før han vart avslørt og måtte sleppe spenen. Til og med Drillo, den gamle radikalar, har ein støvel innanfor i gamblingbransjen, fortel Bergens Tidende.

For kjendisane har sitt fjes å selje og dei går etter pengane. Slik er det i showbiz og kommers-TV, seier du kanskje. Likar vi ikkje resultatet, får vi halde oss til NRK og den smale sti. Men det er ikkje berre i TV-sofaen at  pengane rår. Den steinrike Stein Erik Hagen vurderer å donere kunstsamlinga si til Nasjonalmuseet. Vilkåret er at kunsten han gir bort blir vist til ei kvar tid. Det skulle no elles berre mangle, tenkjer vi. Før vi får vite at  resten av kunsten i Nasjonalmuseet i så fall må pakkast vekk.  Gåva frå rikingen er nemleg så stor at museet må doble veggplassen skal dei kunne vise både vår nasjonale kunstarv og  kunstgåva frå Hagen samtidig.

Slik blir å ta imot ei gåve eigentleg å selje litt av si makt. Til slutt er det kremmarane som bestemmer over kunsten medan pokerlag på nett  komponerer TV-menyen. Det som har vore ein slags balanse, forskyv seg litt etter litt. Snart tippar det. You bet! (Smp 090515)