Vis tenner! :)

“Smiling reduserer stress, senkar blodtrykket, gjer oss yngre, penare, styrkjer samlivet, fjernar kroppsmerte og gir meir sex og suksess”.

Sjølv eit falsk og overflatisk smil er betre enn ærleg alvor - både i skrift og tale.

Vi smiler meir enn før. Til og med ferjefolk og bussjåførane smiler no. Dei var ein gong ansvarsfulle folk med lusekufte under uniformsjakka og olje på fingrane. Dei tok seg pliktskuldig betalt for billetten før dei gjorde det dei eigentleg skulle gjere: Føre skip og buss trygt og sikkert fram. Mellom turane sjekka dei olje og lufttrykk og lytta etter rådebank og falsk luft i motoren. Dei hadde ein alvorleg jobb å gjere og dreiv ikkje med fjas. No sit dei i kvitskjorte og vest og smiler medan dei snakkar til oss med flyvertinnestemme i mikrofonen: ”Vi håper de har hatt ein behageleg tur og vi ønskjer passasjerane hjarteleg velkomne tilbake”.

Hjartegodt. Dei mange smilekursa har verka. I butikken smiler dei alle, heile tida. Politikarar framstår aldri med bister framtoning sjølv om debatten blir oppheta. No stikk dei kniven i motstandaren og vrir rundt med eit hjartegodt smil om munnen.

Vi smiler med fjeset og vi smiler i skrift. Dei uunngåelege smilefjesa har i år vore med oss i 30 år. Det var informatikkprofessor Scott Fahlman som sette det heile i gang på eit debattforum knytt til universitetet i Pittsburg, USA. Ikkje alle han debatterte med forsto når han var alvorleg og når han spøkte. Smilefjeset var eit varsel til mednerdar: Varsku her! Professoren prøver å vere morosam.

Sidan den gong har den vesle gule smileyen gått sin sigersgang over verda. Det byrja på e-post og internett og tok skikkeleg av på telefonen. “Få ræva i gir!J”, tastar vi kvarandre med smilefjes som garanti for at mottakaren ikkje skal bli fornærma. Sjefen sender ut høflege, men kommanderande epostar: ”All avspasering utsett til oktober” før han sukrar pillen med eit gøyalt smil. Moderne ungdom blir litt usikre dersom dei får ei melding frå vener og kjærastar utan smilefjes. Er avsendaren sur? Er det meg det er noko gale med?

Kroppsspråk. Smilefjesa, med alle sine variantar, er eit forsøk på å erstatte kroppspråket. No sender vi korte og skriftlege meldingar der det er lite rom for nyansar. Då kan eit smilefjes, eit blunkefjes, eit latterfjes, eit sjokkert, skeptisk eller ironisk fjes vere nyttig og kompakt tilleggsinfo til mottakaren. I middelalderen skreiv ein utan punktum og komma og delte ordet når ein kom til ein kant. Etter den digitale revolusjonen er det så som så med korrekt tegnsetting og orddeling, men smilefjeset  har vi bruk for. Dette er ikkje språkleg forflating. Det er språkleg fornying, seier ho som blir kalla verdas fremste smilefjesekspert, den amerikanske lingvistikkprofessoren Susan Herring.

Falske smil. No er det vi som enno ikkje får oss til å smile til folk digitalt, som skil oss ut. På endå eit område i livet er vi over- og forbikøyrde med livsens breie piggdekk. Vi bør truleg skjerpe oss.

Smiling  - anten det no er med fjes eller tastetrykk – er bra for helsa, seier  ein annan amerikansk ekspert som smiler til oss på nettet. Smiling reduserer stress, senkar blodtrykket, gjer oss yngre, penare, styrkjer samlivet, fjernar kroppssmerte og gir meir sex og suksess. Det gjeld også grinebitarar som ikkje meiner noko med det. Det hjelper likevel.

“Et kranium kan ikke smile. Ethvert smil, selv det hjerteligste, er derfor i bunn og grunn (dypest sett) overfladisk”, uttalte den morosame alvorsmannen Fredrik Stabel. Eit gammalt ord fortel at eit falsk smil aldri når opp til augo og derfor alltid kan avslørast. Men nyare amerikansk forsking har vist at om lag 80 prosent av folket er i stand til å smile falskt og likevel ha det rette ærlege glimtet i augo.

Kjetil TandstadJ